Русија може да отстапи 300 милијарди долари!
Ексклузивно: Русија подготвена да ослободи 300 милијарди долари замрзнати средства за решавање на конфликтот во Украина.
МОСКВА, 21 февруари (Ројтерс) – Русија би можела да се согласи да искористи 300 милијарди долари од нејзините замрзнати суверени средства во Европа за реконструкција на Украина, но со услов дел од овие средства да бидат искористени за обновување на регионите под контрола на руските сили, изјавија извори за Ројтерс.
Русија и САД неодамна одржаа први директни разговори за потенцијален крај на војната во Украина на 18 февруари во Саудиска Арабија. Американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин изразија надеж дека наскоро ќе остварат официјална средба.
Замрзнати средства како дипломатски адут
По инвазијата на Украина во 2022 година, САД и нивните сојузници воведоа забрани за трансакции со руската централна банка и Министерството за финансии, блокирајќи 300-350 милијарди долари руски средства. Поголемиот дел од овие средства се во форма на европски, американски и британски државни обврзници складирани во европски финансиски институции.
Иако дискусиите се во почетна фаза, извори блиски до ситуацијата потврдуваат дека Москва размислува за можноста да ги искористи овие средства како дел од мировен договор. Според Светската банка, реконструкцијата на Украина би чинела околу 486 милијарди долари, што ја прави оваа потенцијална спогодба клучен фактор во идните мировни преговори.
Руските услови за мировен договор
Главните барања на Русија вклучуваат:
- Повлекување на украинските сили од териториите што Москва ги смета за свои.
- Гаранции дека Украина нема да стане членка на НАТО.
- Инвестирање на дел од замрзнатите средства во регионите под руска контрола.
Од друга страна, Украина инсистира Русија целосно да ги повлече своите сили од окупираните територии и бара безбедносни гаранции од Западот. Администрацијата на Трамп ја нарече украинската позиција „илузорна“ и истакна дека сака пристап до украинските минерали како компензација за американската воена помош.
Геополитички импликации
Групата седум (Г7) во 2023 година изјави дека руските средства ќе останат замрзнати додека Москва не ја надомести штетата предизвикана во Украина. Доналд Трамп, пак, сигнализираше дека би сакал Русија повторно да биде дел од оваа групација.
Гувернерката на руската централна банка, Елвира Набиулина, предупреди дека одмрзнувањето на средствата може да се соочи со правни предизвици и да го поткопа еврото како резервна валута. Руските власти исто така најавија можни одмазднички мерки, вклучувајќи конфискација на средства на западни компании кои работат во Русија.
Финансиски аспект и економско влијание
Во моментот кога овие средства беа замрзнати, руската централна банка држеше:
- 207 милијарди долари во евра
- 67 милијарди долари во американски долари
- 37 милијарди долари во британски фунти
- Плус дополнителни средства во јапонски јени, канадски, австралиски и сингапурски долари.
Најголем дел од овие средства се складирани во белгиската финансиска институција Euroclear Bank, која управува со 159 милијарди евра руски средства.
Иако руските власти претходно остро реагираа на западните санкции, одредени економисти веруваат дека Москва на крајот може да прифати компромис, но само под услов териториите под руска контрола да останат во рамките на Русија. Овие региони веќе придонесуваат со околу 5% од вкупното производство на жито во Русија, а нивната економска улога би можела да расте ако останат под руска управа.
Додека разговорите меѓу Москва и Вашингтон продолжуваат, одлуката за користење на замрзнатите руски средства останува неизвесна. Дали оваа иницијатива ќе доведе до конечен мировен договор или ќе предизвика нови политички конфликти, ќе зависи од натамошниот тек на преговорите и од тоа дали Западот ќе биде подготвен да прифати компромисни решенија.
