Фридрих Мерц: НАТО во криза – Дали Европа мора да изгради независна одбрана?
Германскиот лидер Фридрих Мерц ја доведува во прашање иднината на НАТО во сегашната форма, повикувајќи на брзо формирање независна европска одбранбена стратегија.
Во светло на неодамнешните коментари од администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп, германскиот политичар и потенцијален иден канцелар Фридрих Мерц ја доведува во прашање долговечноста на НАТО во неговата сегашна форма. Според него, Европа мора итно да ја зајакне својата независна одбранбена способност и да се подготви за сценарио во кое ќе биде оставена сама да се справува со своите безбедносни предизвици.
Американските сигнали – нова реалност за Европа
Минатата недела, администрацијата на Трамп ги шокираше европските сојузници со изјави дека тие треба сами да се грижат за својата безбедност, наместо да се потпираат на Соединетите Држави. Дополнително, Вашингтон најави разговори со Русија за можен крај на војната во Украина без директно учество на Европа, што дополнително ја зголеми загриженоста во Брисел и Берлин.
Американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, предупреди дека Европа се соочува со „остра стратешка реалност“ и дека САД веќе не ја гледаат како свој примарен безбедносен приоритет. Ова е клучен сигнал за европските лидери, кои сè повеќе размислуваат за алтернативни одбранбени опции.
Мерц: „Ќе го имаме ли НАТО во јуни?“
Осврнувајќи се на претстојниот самит на НАТО, закажан за јуни, Мерц изрази сомнеж дали тогаш алијансата сè уште ќе постои во својата актуелна форма. Тој нагласи дека Европа треба да размислува за независен одбранбен механизам, со што би се намалила нејзината зависност од американската воена поддршка.
„Никогаш не би помислил дека ќе морам да кажам вакво нешто во телевизиско интервју, но по забелешките на Доналд Трамп минатата недела… јасно е дека оваа влада не се грижи многу за судбината на Европа“, изјави Мерц за германскиот јавен радиодифузен сервис АРД.
Европа и нуклеарниот чадор – нова стратегија?
Во петокот, во интервју за ZDF, Мерц потенцираше дека Германија можеби ќе мора да се подготви за ситуација во која Трамп нема да се држи до НАТО-принципот за заемна одбрана. Тој нагласи дека тоа би значело намалена сигурност под американскиот нуклеарен чадор, поради што Берлин треба да започне разговори со Франција и Велика Британија за проширување на европската нуклеарна заштита.
Тензии околу поддршката за Украина
Мерц, познат трансатлантист, има поостар став кон Русија во споредба со вршителот на должноста канцелар Олаф Шолц. Тој сугерираше дека Германија треба да испрати ракети со среден дострел „Таурус“ во Украина, што Шолц категорично го отфрли.
Во неделата, сличен став изнесе и министерот за економија Роберт Хабек, кој се очекува да биде дел од новата коалициска влада на Мерц. Тој предупреди: „Сега сме во историски единствена ситуација. Американците не само што ја оставаат Европа сама, туку работат против Европа.“
Европска автономија – нужност или илузија?
Сè поизразениот скептицизам кон САД како стабилен партнер ја турка Европа кон потребата од изградба на посамостоен безбедносен механизам. Дали НАТО ќе опстане во сегашната форма или ќе се роди нова европска воена алијанса, останува да се види. Она што е сигурно е дека геополитичката мапа се менува побрзо од очекуваното.
