Денес се слави Свети Јован Златоуст

Занимливости

Денес се слави Свети Јован Златоуст, што се треба да направите денес.

Православните христијани денес (26 ноември) го слават Свети Јован Златоуст – еден од најголемите црковни учители, богослови и проповедници во историјата на Црквата. Неговиот прекар „Златоуст“ не е случаен: го добил поради неговата исклучителна реторичка дарба и моќни беседи кои оставиле длабока трага во христијанската мисла.

Роден е во Антиохија во 354 година, од татко Секунд – висок воен старешина, и мајка Антуса – жена позната по мудрост и благочестивост. При изучувањето на грчката филозофија, Јован се згрозил од незнабоштвото и го прифатил христијанството како единствена вистина. Крштението го примил од свети Мелетиј, патријарх на Антиохија, а по него се крстиле и неговите родители.

По нивната смрт, се замонашил и започнал строг подвижнички живот. Во тој период ја создал својата позната книга „За свештенството“. Според преданијата, тогаш му се јавиле светите апостоли Петар и Јован и му предвиделе голема служба – но и големи страдања.

свети јоиван

Кога дошло време да биде ракоположен, се случило чудесно јавување: ангел ги известил и патријархот Флавијан и самиот Јован за Божјата волја, а при самото ракополагање многумина виделе бел гулаб над неговата глава – симбол на Светиот Дух.

По мудрост, подвиг и беседа се прочул насекаде, па по желба на царот Аркадиј бил избран за патријарх Цариградски (397 година). Шест години управувал со исклучителна строгост, ревност и непоткупливост:

  • Испраќал мисионери кај Келтите и Скитите.

  • Ја изобличил и искоренувал симонијата, симнувајќи многу епископи што купувале црковни положби.

  • Го проширил црковното милосрдие.

  • Напишал чин на светата Литургија што и денес се служи.

  • Ги посрамил еретиците и го толкувал Светото Писмо со „златен ум“.

  • Оставил зад себе огромен корпус беседи и поуки.

Неговата непоколеблива борба за правдата и јавното разобличување на раскошот и моралниот пад, вклучително и критиката кон царицата Евдоксија, го направиле цел на завист и политички притисоци. Царицата го испратила во прогонство двапати.

Последните три години од животот ги поминал во тешки прогонства. Починал на Крстовден, 14 септември 407 година, во Коман, Ерменија. Пред смртта, според преданието, повторно му се јавиле апостолите Петар и Јован, како и свети Василиск, а неговите последни зборови биле: „Слава Му на Бога за сè!“

Главата на свети Јован Златоуст денес се наоѓа во манастирот Ватопед на Света Гора, а неговото тело – во Цариград.

Традиција и именден

По примерот на неговиот богат книжевен труд, се верува дека денес е добро да се прочита барем еден дел од книга во негова чест.

Именден слават: Јован, Јованка, Ване и сите што го носат неговото име.