Како да ги научите децата за парите на вистински начин
Финансиски експерт објаснува пет практични начини како родителите можат да ги научат децата за парите.
Многу родители одложуваат разговори со своите деца за важноста на управувањето со парите. Ако и вие спаѓате меѓу нив, не сте единствени. Според финансискиот експерт Виктор Ванг, дури 82 проценти од родителите се плашат да зборуваат со своите деца за пари. Но, молкот не го решава проблемот.
„Како и секоја тешка тема, кога молчиме за парите, децата ја пополнуваат празнината со совети од пријатели или социјални медиуми“, вели Ванг. Затоа, родителите треба да бидат „првите финансиски влијателни личности“ во животот на своите деца, пишува Motherly.
Експертот ги демантира и најчестите митови кај родителите:
- Детето е премногу мало за разговор за пари.
- Разговорот ќе го направи материјалист.
- Ќе научи за парите во училиште.
- Мора да имате многу пари за да учите за нив.
1. Започнете рано – навистина рано
Разговорите за пари треба да бидат природни како оние за споделување или учтивост. „Започнете штом детето ќе го забележи светот околу себе“, советува Ванг.
Примери:
- 3 години: нека предаде пари на благајник или стави монети во касичка.
- 10 години: воведете поими за штедење, трошење и инвестирање преку џепарлак.
2. Создадете навика за штедење и инвестирање
Финансиските навики се градат како и хигиената. „Редовното издвојување пари гради финансиски мускули“, објаснува Ванг.
Примери:
- Предучилишна возраст: секој ден по една монета во касичка.
- Основно училиште: дел од џепарлакот за штедење или инвестирање.
- Тинејџери: користење апликации за автоматски заштеди или следење инвестиции.
Доследноста е поважна од износот.
3. Дозволете им да донесуваат одлуки и да прават грешки
„Давањето контрола врз парите поттикнува љубопитност, самодоверба и одговорност“, објаснува Ванг.
Примери:
- Мали деца: нека одлучат што да купат со своите заштеди.
- Тинејџери: нека одлучат во што да инвестираат, дури и ако грешат.
„Ако ги потрошат сите пари на привремени тетоважи – тоа е лекција“, додава Ванг.
4. Научете ги преку нивниот свет
Децата најдобро учат кога парите се поврзани со нивните интереси.
- Предучилишна возраст: покажете како парите „растат“ преку ртење семе.
- Основци: објаснете сопствеништво преку брендови како Disney или LEGO.
- Тинејџери: покажете го растот на компании преку Google или Bing.
„Ако играат Minecraft, објаснете дека тоа е во сопственост на Microsoft – купување акции значи поседување дел од компанијата“, вели Ванг.
5. Вклучете ги во семејните финансиски одлуки
Разговорите за пари треба да бидат прилагодени на возраста.
- Помали деца: нека изберат бомбони во рамките на буџет.
- Постари деца: нека помогнат во планирање семеен излет или буџет.
„Малите не треба да слушаат за долгови, но постарите можат да ги разберат компромисите“, вели Ванг.
Ако не се чувствувате финансиски сигурни?
„Не мора да сте експерт – учете заедно“, препорачува Ванг. Користете образовни апликации и споделете го процесот со децата.
„Децата учат дека самодовербата не значи да знаете сè, туку да бидете спремни да се обидете и да учите.“
Започнете со мал чекор: зборувајте денес за пари. Споредете цени во продавница или споделете за што штедите дома.
Како што заклучува Ванг:
„Одгледувањето финансиски самоуверени деца не значи да сте совршени со парите – туку да ги третирате како животна вештина, да зборувате отворено, да учите заедно и да славите мали победи.“






