Трампoво „островско царство“: Сазан станува луксузен рај
Сазан станува центар на мегапроект вреден над милијарда долари, воден од Џаред Кушнер и поддржан од Иванка Трамп.
Малиот, карпест остров Сазан во Јадранот – некогаш заборавено, ненаселено парче земја – денес е во центарот на огромен туристички проект што албанската влада планира да му го додели на Џаред Кушнер, зетот на Доналд Трамп. Последните месеци, Сазан дури доби и нов прекар: „Трампово острово“.
На прв поглед, островот навистина изгледа како рајски свет. Покриен со дива лаванда и стогодишни борови, преполн со змии, птици, морски желки и, според локалните приказни, неколку мечки, Сазан долго време остана мистична точка на Јадранот. Туристите пристигнуваат само преку лето – неколку гумењаци ги носат до плажата за двочасовно капење пред да продолжат кон пештерата на пиратот Хаџи Алил, за кој легендите велат дека таму криел злато.
Во минатото, Енвер Хоџа гледал закана од секоја страна. Бојазлив пред Италијанци, Југословени, Американци и Руси, го држел Сазан во строга изолација. По падот на режимот, островот се претвори во „ничија земја“, последното ненаселено место во Јадранот.
Приказната за „љубовта“ на Иванка Трамп и Џаред Кушнер кон островот доби речиси локален статус на легенда. Сè започна пред четири години, кога семејството Трамп–Кушнер летувало во Грција. Посетата на Тирана таму беше дочекана како историска шанса: туристичкиот бум во Албанија се зголеми трипати за една деценија, а политичарите и бизнисмените веќе со години сонуваат за супермодерен „Средоземноморски Малибу“.
Аурон Таре, поранешен археолог и нов генерален директор на Националната служба за крајбрежје, организирал ексклузивна, персонализирана турнеја за Кушнер, Иванка и потенцијалните инвеститори. Хеликоптер, луксузна јахта, тајни локации и елитни ресторани – целата посета била внимателно оркестрирана. Во групата биле и Насер Ал-Келаифи, претседателот на ПСЖ, и инвеститор од ОАЕ.
Таре, кој ги знае најубавите делови на албанското крајбрежје, ги одвел и до спектакуларната вила на Џорџ Тенет, поранешен директор на ЦИА, а потоа организирал и средба со премиерот Еди Рама – политичар на власт од 2013 година, познат по медитеранскиот стил, неформалната комуникација и личното познанство со Доналд Трамп.
Следната година, Кушнер се вратил со цврста намера. Изјавил дека е подготвен да вложи над една милијарда долари – не само во Сазан, туку и во огромниот појас северно од Валона, сè уште недоградена земја со огромен потенцијал. Во декември, само еден месец по реизборот на Доналд Трамп, Кушнер го потпишал и прелиминарниот договор: 99-годишен закуп на островот.
Кушнер не е нов во светот на големи инвестиции. Неговиот конгломерат со седиште во Мајами управува со милијарди долари имот, со силни партнерства на Блискиот Исток.
И покрај тоа што повеќе не е официјален државен функционер, неговото влијание останува впечатливо. Во украинскиот контекст комуницира со високи американски преговарачи како Стив Виткоф и Марко Рубио. Дел од планот за „обнова“ го води лично – проект за кој се очекува огромна добивка за американските компании.
За време на војната во Газа, тој повторно се најде во центарот на вниманието, користејќи ја својата силна мрежа на контакти во Израел и на Блискиот Исток. Со години, неговото семејство е блиско со премиерот Нетанјаху. Во тој контекст ја даде и изјавата што предизвика глобална лавина реакции:
„Крајбрежните недвижнини во Газа би можеле да имаат огромна вредност, ако светот се фокусира на иднината наместо на градење тунели.“
